Linker colectomie - Sigmoidectomie
Acute diverticulitis
– Wat is een divertikel – diverticulose – diverticulitis van de dikke darm?
– Waarom ontwikkel ik een acute diverticulitis?
– Wat zijn de symptomen van diverticulose?
– Wat zijn de symptomen van diverticulitis van het sigmoid?
– Wat zijn de complicaties van acute sigmoid diverticulitis?
– Wat zijn de risicofactoren voor een tweede episode van acute sigmoid diverticulitis?
Divertikel:
De wand van de dikke darm bestaat uit verschillende lagen. De binnenste laag is de slijmlaag (mucosa) gevolgd door de submucosa laag, dan de musculaire laag (het dikste gedeelte van de dikke darm) en tenslotte de fijne serosa aan de buitenkant.
Een divertikel is een uitstulping (herniatie) van het slijmvlies (mucosa) en de submucosa doorheen de musculaire laag, waardoor de serosa naar buiten geduwd wordt.
Divertikels kunnen in het hele spijsverteringsstelsel voorkomen, van de slokdarm tot het rectum. Het meest getroffen segment is het sigmoïd. De druk in de dikke darm is daar het hoogst en hierdoor ontstaan er uitstulpingen van de binnenste lagen van de darm doorheen de spierlaag van het colon en ontstaan divertikels.
Diverticulose:
Men spreekt van diverticulose van de dikke darm wanneer er meerdere divertikels aanwezig zijn.
Bij patiënten levend in Europa zijn divertikels, groter in aantal en kleiner in volume en het frequenst aan de linkerkant. Bij Aziaten, levend in Azië, zijn de divertikels meestal aan de rechterzijde, groter in volume en kleiner in aantal.
Leeftijd:
– 40 jaar: 10% bevolking
– 80 jaar: 70% bevolking
Diverticulitis:
Diverticulitis van de dikke darm is een ontsteking van het slijmvlies- en submucosale zak die door de gespierde wand van de dikke darm uitstulpt.
+/- Ongeveer 5% van de patiënten met diverticulose ontwikkelen diverticulitis.
Het aantal opnames in ziekenhuizen voor diverticulitis lijkt toe te nemen, vooral bij patiënten tussen 28 en 44 jaar oud.
De precieze oorzaak van diverticules is niet gekend. Er bestaan verschillende hypothesen. De divertikel wordt afgesloten door fecale resten, de gevangen bacteriën aanwezig in de divertikel vermenigvuldigen zich waardoor de druk in de divertikel toeneemt en er hierdoor een ontsteking van de wand kan ontwikkelen. Vezelarm dieet is mogelijks eveneens een factor die bijdraagt tot de ontsteking van divertikels, door het uitselecteren van bepaalde bacterieën die de darmwand kunnen schaden.
Ontstekingen van divertikels kunnen in de hele darm voorkomen. De dikke darm en in het bijzonder het sigmoid zijn het meest getroffen.
5 – 10% van de patiënten met diverticulose ontwikkelen diverticulitis.
15% van de patiënten met diverticulitis ontwikkelen een gecompliceerde vorm van diverticulitis (abces, peritonitis, obstructie,).
Ten gevolge van de ontsteking kan de divertikel perforeren, waardoor fecaal materiaal en bacteriën in de buikholte rond het divertikel kunnen uitsijpelen. Een abces zal ontstaan indien het uitgesijpelde fecaal materiaal en bacterieën rond de perforatie, ingedijkt worden door abdominaal vetweefsel, buikwand en buikorganen, (darm, blaas, baarmoeder of eierstok) zodat de bacterieën niet heel de buik besmetten.
Behandeling
Indien na de perforatie van een ontstoken divertikel, het fecaal materiaal en bacteriën rond de perforatie niet worden ingedijkt en de perforatie niet wordt afgeplakt door omgevende organen en weefsels, dan kunnen ze de hele buikholte besmetten.
Peritonitis treedt op als het buikvlies van de buikholte geïnfecteerd wordt.
Behandeling
Bij recidiverende ontstekingen van divertikels in een segment van de dikke darm, kan het segment verdikken en verstijven als gevolg van de afzetting van littekenweefsel in het zieke segment. De darm kan zijn elasticiteit en beweeglijkheid verliezen en het lumen van het zieke segment kan verstoppen.
Het verlies van de diameter van de dikke darm en het verlies van de beweeglijkheid van het darmsegment kan de passage van de ontlasting blokkeren of bemoeilijken. De patiënt kan hierdoor klachten van buikpijn, krampen, constipatie of een opgeblazen gevoel ervaren.
Behandeling
Als gevolg van recidiverende episodes van ontstekingen van divertikels in een segment van de dikke darm of van een abces rond de dikke darm, kan het divertikel of abces vastplakken aan de blaas en kan zich als gevolg van herhaalde ontsteking een traject vormen tussen de dikke darm en de blaas.
Ten gevolge van bacteriën die van de dikke darm naar de blaas migreren, zal de patiënt klagen van recidiverende urineweginfecties. De patiënt meldt de aanwezigheid van lucht/gas in de urine bij het plassen (pneumaturie).
Behandeling
In het geval van een sigmoid-blaas fistel wordt een resectie van het sigmoid voorgesteld om recidiverende infecties van de urinewegen te voorkomen.
Het risico op een tweede episode van acute diverticulitis: 11 – 35%
Na de behandeling van een episode van acute diverticulitis is het noodzakelijk om 4-6 weken na de behandeling van de diverticulitis een koude colonoscopie uit te voeren om de aanwezigheid van een tumor uit te sluiten (als de patiënt niet onlangs een colonoscopie heeft gehad).
4-6 weken na behandeling van een episode van acute diverticulitis, is het noodzakelijk om een colonoscopie te ondergaan om de aanwezigheid van een tumor uit te sluiten (indien de patiënt niet recent een colonoscopie heeft ondergaan).
De aanwezigheid van divertikels in het colon is geen indicatie voor een chirurgische resectie.
Een milde episode van acute ongecompliceerde diverticulitis kan behandeld worden met pijnstillers zonder antibiotica en zonder dieet. In de meeste gevallen zullen antibiotica en een licht dieet worden voorgeschreven.
Noch medicatie noch een speciaal dieet kunnen een episode van diverticulitis voorkomen. Een vezelrijke voeding kan het risico op een recidief verminderen.
Bij een ernstige episode van acute diverticulitis met koorts, tachycardie, diffuse abdominale pijn
Intolerantie voor vloeibaar oraal voedsel
De indicaties voor operaties zijn veranderd. Twee episoden van diverticulitis of één episode van diverticulitis vóór de leeftijd van 40 jaar zijn niet langer indicaties voor chirurgische resectie.
De eerste episode van acute diverticulitis is meestal de ernstigste.
Het risico op een colostomie bij een nieuwe episode van acute diverticulitis na behandeling voor een episode van acute diverticulitis: +/- 1/2000
De operatie omvat het verwijderen van het sigmoïd / linker colon aangetast door episodes van diverticulitis en het opnieuw vasthechten van het colon aan het rectum.