Operatie

Indicaties voor rechter colectomie:

– Rechter colon kanker

– Perforatie van de rechter dikke darm

– Rechter colon poliep(en)

– Rechter colon ischemie

– Goedaardige tumor van de rechter dikke darm

– Volvulus van het rechter colon

Techniek

Het rechter colon (eerste deel van de dikke darm) wordt verwijderd tot aan het colon transversum (tweede deel van de dikke darm), waarbij het ileum (laatste deel van de dunne darm) wordt verbonden met het colon transversum onder algemene verdoving.

In de eerste fase van de ingreep wordt de dikke darm bevrijd van zijn aanhechtingen tot aan het midden van de dwarse gedeelte van de dikke darm (colon transversum).

Gedurende deze fase moet de chirurg attent zijn om het duodenum (eerste deel van de darm) en de rechter ureter (buis die de urine van de nier naar de blaas voert) niet te verwonden.

In een tweede fase  van de operatie wordt de dikke darm samen met het omliggende vetweefsel  die de bloedvaten en het lymfeweefsel (lymfeklieren) van de dikke darm bevat, «en block » (in één stuk) verwijderd. De tumor met zijn vetomhulsel wordt uit de buikholte verwijderd via een incisie in de onderbuik( schaamstreek), ter hoogte van de navel of in geselecteerde gevallen na overleg met de patiënte via de vagina.

Indien de extractie via de vagina wordt uitgevoerd, moet de patiënte zich onthouden van seksuele relaties gedurende 4 weken. Extractie van het colon via de vagina heeft geen invloed op het seksueel genot.

Het verwijderde lymfeweefsel wordt onderzocht op de aanwezigheid van tumorcellen in de lymfeklieren.  De aanwezigheid van tumorcellen in lymfeklieren is een belangrijke factor bij de beslissing om al dan niet adjuvante chemotherapie  toe te dienen. (chemotherapie na de operatie) te geven.

Laparoscopie – laparotomie (kijkoperatie) :

Voordelen:

• Minder pijn.
• Snellere revalidatie.
• Esthetisch.
• Minder wondinfectie.
• Minder littekenbreuken

Laparoscopie soms niet mogelijk in geval van :

• Veel verklevingen in de buikholte .
• Anatomie moeilijk herkenbaar ten gevolge van meerdere ingrepen.
• Anatomie moeilijk herkenbaar door ernstige ontsteking van de galblaas.
• Bij bloedingen die moeilijk te controleren zijn met laparoscopie.
• In geval van infiltratie van de tumor in aangrenzende organen
• Significante intra-abdominale obesitas (man)

Factoren die het risico op complicaties verhogen:

• Mannelijk geslacht
• Met toenemende leeftijd
• Open chirurgie / laparotomie
• Obesitas
• Ondervoeding
• Geassocieerde ziekten van de patiënt: diabetes, hart- en vaatziekten, longziekten, enz…

Lekkage op de sutuur / hechting en fistel

Incidentie : 1,8 – 8 %

• Als de hechting niet geneest, kan er een opening ontstaan op de sutuur tussen het colon en de dunne darm.
• Als gevolg van de opening tussen beide uiteinden kan stoelgang in de buikholte lekken en plaatselijk een abces vormen of een algemene infectie van de buikholte veroorzaken (peritonitis).
• Het risico bestaat voornamelijk gedurende de eerste 2 weken na de operatie.

Een fistel is een chirurgisch noodgeval waarbij een percutane drainage van het abces of een resectie van de pas aangelegde anastomose en plaatsen van een stoma noodzakelijk kunnen zijn.
Een stoma is een chirurgische ingreep waarbij de darm doorheen de buikwand aarde de huid wordt vastgehecht zodat de ontlastingen via in een zakje aan de huid afgevoerd worden.

Occlusie – obstructie van de darm

Incidentie : < 9 % na laparotomie voor abdominale chirurgie

Verklevingen van de dunne darm zijn de belangrijkste oorzaken van postoperatieve obstructies. Als de obstructie niet spontaan opklaart, kan een operatie noodzakelijk zijn. Laparoscopische chirurgie vereist minder traumatische manipulatie van de darm en veroorzaakt minder verklevingen. Het risico op obstructies is veel kleiner bij laparoscopie (kijkoperatie) dan bij laparotomie (open buik operatie).

Mortaliteit

Incidentie : 1,1 – 2,3 %

Wondinfectie

Incidentie : 10 %

Wondinfectie komt vaak voor bij darmchirurgie omdat in de dikke darm miljoenen / miljarden bacteriën voorkomen die de incisie kunnen besmetten. Het risico is groter bij open chirurgie dan bij laparoscopische chirurgie.

Onder andere, obesitas, ondervoeding, diabetes en corticosteroïden zijn factoren die het risico op infectie verhogen.

Eventratie – littekenbreuk

Laparoscopie : incidentie = 7% *

Open laparotomie : incidentie = 22,4% *

Wondinfectie, obesitas, ondervoeding, diabetes en chronisch gebruik van corticosteroïden zijn factoren die het risico op littekenbreuk verhogen.

Int J Colorectal dis 2016 Sep31 (9) 1619-24. Colorectal dis 2018 Jun19 Ann Gastroenterol Surg 2018 May :2(3);220-230

JSLS 2016 Oct -Dec (20)4

J gastroenterol 2014;49:1047-55)

(3 – 30%) Robert L Smith : Wound infection after elective surgery. Ann Surg 2004. May 239 (5) 599-607

(3 jaar) J.R.A Skipworth Incisional hernia rates following laparoscopic colorectal resection Int. J. Of Surgery Vol8,6, 2010, 470-473

(3 jaar) Fink C Br J Surg 2014 Jan ;101(2):51-4.

Postoperatieve bloeding

Risicopatiënten zijn patiënten die antistolling medicatie  nodig hebben voor hart- en vaatziekten of patiënten met bloedingsstoornissen

• Bloeding aan de anastomose (sutuur-heching) : 6,4%*

In de meeste gevallen stelpt de bloeding spontaan. Behandeling via endoscopie (colonoscopie) is maar zelden nodig.

• Intra-abdominale bloeding:

Zeldzame complicatie.

Ileus

Incidentie : 6,8 %*

Na een operatie in de buikholte kan de darm tijdelijk zijn eigenschap verliezen om samen te trekken en voedsel uit te drijven, dit wordt een ileus genoemd.

De darm zet uit en de patiënt kan zich niet meer voeden. Een ileus uit zich door een ongemak tengevolge van de uitgezette buik die al dan niet gepaard gaat met braken.

De behandeling bestaat uit het laten rusten van de darm, het inbrengen van een nasogastrische sonde waardoor de maag en de darm worden gedecomprimeerd en het stoppen met morfine-analgetica,. De darm wordt spontaan weer normaal na 1 tot 10 dagen. Gemiddeld verlengt een postoperatieve ileus de ziekenhuisopname met 4 dagen. Ileus komt vaker voor na laparotomie dan na laparoscopie.

Int J Colorectal dis 2016 Sep31 (9) 1619-24. Colorectal dis 2018 Jun19 Ann Gastroenterol Surg 2018 May :2(3);220-230

JSLS 2016 Oct -Dec (20)4

J gastroenterol 2014;49:1047-55)

(3 – 30%) Robert L Smith : Wound infection after elective surgery. Ann Surg 2004. May 239 (5) 599-607

(3 years) J.R.A Skipworth Incisional hernia rates following laparoscopic colorectal resection Int. J. Of Surgery Vol8,6, 2010, 470-473

(3 years) Fink C Br J Surg 2014 Jan ;101(2):51-4.

Normale symptomen

• Misselijkheid en braken (24-48u) kunnen voorkomen. Jongeren en vooral vrouwen zijn vatbaarder.
• Het opgeblazen gevoel van de buik neemt postoperatief geleidelijk af gedurende 2 weken
• Urineretentie kan optreden na de procedure. Tijdelijk plaatsen van een urinesonde (katheter) kan noodzakelijk zijn.
• Verharding en pijn ter hoogte van de littekens. De wonde kan enkele weken zelfs maanden hard aanvoelen.
• Schouderpijn (24-48 uur) door irritatie van het CO 2 -gas dat tijdens de laparoscopische procedure ingeblazen werd (door irritatie na accumulatie onder het diafragma(ademhalingsspier).
• Onregelmatige stoelgang. Bij een residu-arm dieet produceren we weinig ontlasting.
• 1 ontlasting om de 3 dagen kan normaal zijn. Wanneer een normaal dieet wordt ingevoerd, is het normaal om gedurende de eerste maanden losse, frequente en kleine hoeveelheden ontlasting te hebben.
• Vaak wordt de pijn verergerd door plotse bewegingen van de buikwand lachen, hoesten, niezen,…). Pijn zal meestal het meest uitgesproken ter hoogte van het extractie litteken (litteken langs dewelke het stukje dikke darm (colon) verwijderd werd.
• Bij thuiskomst is het normaal om een dipje te ervaren. De vreugde van de thuiskomst wordt vaak gevolgd door een toegenomen vermoeidheid en soms een daling van het moreel.

Abnormale symptomen

• Postoperatieve buikpijn die niet afneemt maar toeneemt met de tijd.
• Aanhoudende koorts.
• Onvermogen om te eten door misselijkheid en braken.
• Toegenomen opgeblazen gevoel.

Als bepaalde symptomen abnormaal lijken, neem dan contact op met uw arts.

Als dit niet mogelijk is, kunt u contact opnemen met uw chirurg.

Als u niet in staat bent contact op te nemen met uw huisarts of chirurg, ga dan naar de spoedgevallen dienst van het St. Elizabeth ziekenhuis te Ukkel.

(SNFGE P249)

JMCPJuly/august 2009 Vol.15,No.6

Stoelgang

Bij resectie (verwijdering) van het rechter colon wordt de lengte van de dikke darm verminderd.
Dit vermindert het postoperatieve vermogen om water uit de ontlasting herop te nemen, waardoor de stoelgang onmiddellijk na de operatie zachter en zelfs vloeibaar kan zijn (diarree). De overblijvende dikke darm heeft voldoende lengte om in daarop volgende weken en maanden zich aan te passen om meer water op te nemen, zodat de ontlasting in de meeste gevallen weer normaal gevormd kan worden.

Seksuele functie

De rechter colectomie heeft geen directe gevolgen voor de seksuele functie noch bij mannen, noch bij vrouwen.